Integraal Ontwerp-Atelier Amstelstad: Omdenken in de praktijk (update III)

Omgaan met extreme neerslag, omgaan met toenemende hitte, de (her)ordening van kabels en leidingen. En dat in een gebied waar de komende jaren flink wordt bijgebouwd en de ruimte in de ondergrond toch al schaars is: de infrastructurele vraagstukken waarvoor Amstelstad gesteld staat zijn niet gering.

Vanuit de constatering dat de opgaven te groot en te complex zijn om binnen individuele sectoren op te lossen, werken de Gemeente Amsterdam, Waternet en Liander in het Koppelkansen Traject intensief samen aan integrale en gebiedsgerichte oplossingen: Hoe kunnen de verschillende opgaven tegelijkertijd en in onderlinge samenhang worden gerealiseerd?

Drieluik

Tijdens het ‘Integraal Ontwerp-Atelier Amstelstad’ gaan betrokkenen samen op zoek naar antwoorden. Deel I van het drieluik vond plaats op 19 mei, deel II op 7 juli, en deel III zal later dit jaar volgen. Doel van de sessies is tweeledig:

1. Slimme, integrale oplossingen ontwerpen die een concrete bijdrage leveren aan de ontwerp-opgaven in Amstelstad, met name deelgebieden Amstel III & Arenapoort.
2. Een nieuwe manier van denken en werken ontwikkelen die beter aansluit bij de opgaven van vandaag en morgen.

Deelnemers gaan in gemengde ontwerp-teams aan de slag met drie ontwerp-challenges in Amstelstad:

• Water-challenge: Waterdoorlatende kratten zijn een oplossing voor het (geleidelijk) afvoeren van regenwater naar het grondwater, maar vergen veel schoonmaakwerk. Het infiltratiedoek dat bovenop de kratten ligt, raakt namelijk verstopt met grond en is vaak lastig te bereiken. Ontwerpteam Water dacht na over de vraag: Zijn er ook waterdoorlatende oplossingen te bedenken met zelfreinigend vermogen?
• Energie-challenge: Laag-voltage elektriciteitskabels worden normaliter in de open grond gelegd, op veilige afstand van andere infrastructuur. Dit neemt echter veel (openbare) ruimte in beslag. Ontwerpteam Energie dacht na over de vraag: Zijn er ook oplossingen te bedenken waarbij elektriciteit in een kabelkoker wordt ondergebracht?
• Transformatie-challenge: Bij het transformeren van kantoorpanden is het noodzakelijk om tijdelijke elektriciteits-voorzieningen te installeren. Deze kosten echter (veel) geld en ruimte. Ontwerpteam Transformatie boog zich over de vraag: Kunnen we ook slimme oplossingen bedenken waarbij functies of ruimtes (tijdelijk) worden gecombineerd?

De kunst zal zijn om deze initiële probleemdefinities om te denken, om stapsgewijs tot slimmere oplossingen te komen (Zie Tips & tricks voor omdenken).

Prijsvraag

Omdat de nieuwe oplossingen niet op alle punten realiseerbaar zullen zijn binnen bestaande kaders, worden ontwerpteams via een prijsvraag uitgedaagd om 3 zaken aan te leveren:

• Een visualisatie van het ontwerp-idee, inclusief korte uitleg in woorden van de belangrijkste omdenkingen
• Inzicht in benodigde institutionele veranderingen, inclusief aantal acties om dit in gang te zetten
• Een Plan van Aanpak (implementatieplan) om dit idee om te zetten naar de praktijk, bijv. in de vorm van een pilot project

Opbrengsten (update!)

De ontwerpteams zijn aan de slag gegaan. Hoe staan ze ervoor? Bekijk de 1-pagers met updates (en klik op de link in het document voor verdere info):

• Team Water denkt aan rockwool-oplossingen met ondergrondse buizen
• Team Energie denkt aan modulair systeem van buizen & inspectieputten
• Team Transformatie denkt aan ruimtereserveringen in kavelpaspoorten

Let wel: Bijgevoegde documenten zijn primair bedoeld als inspiratiebron. Het is nog niet zeker of de gepresenteerde ideeën ook haalbaar kunnen worden gemaakt. Bij verdere uitwerking zal dit zal  (m.b.v. omdenken) nader moeten worden onderzocht.

And the winner is….

Na juryberaad is besloten dat Team Energie de winnaar van de prijsvraag is! Het werk van Team Energie wordt geprezen om de visuele uitwerking van het ontwerp-idee, de koppeling tussen verschillende domeinen, en het systeem-innovatieve karakter van de vragen die daarbij worden gesteld. Als prijs ontvangen zij:

• De ‘KoppelKansen Wisseltrofee’ voor omdenkers, vernuftelingen en teamspelers met buitengewone verdiensten in het bedenken en realiseren van Koppelkansen, inclusief bijbehorend bericht in de koppelkansen nieuwsbrief.
• Een waardebon voor een memorabele teamactiviteit met lokaal proviand.
• Steun vanuit Koppelkansen-team Amstelstad om het ontwerp-idee verder uit te werken

Waar Team Energie in deze challenge met de prijzen er vandoor gaat, moedigt Koppelkansen ook Team Transformatie en Team Water van harte aan om door te gaan. Ook deze teams hebben écht mooie stappen gezet in het denk- en ontwerpproces: “Er zitten hele mooie zaadjes van systeemverandering aan te komen”, zo stelt de jury.