Amsterdam start met regie ondergrond

Regisseur Saskia de Haas: ‘We gaan meters maken in de ondergrond’

De ondergrond barst van de energie! De daadkracht spatte er vanaf tijdens het event Regie op de ondergrond in de Meervaart op 4 oktober. Regisseur ondergrond Saskia de Haas: ‘iedereen die ik spreek, omarmt de urgentie. Het draagvlak bij directies en bestuur is voelbaar.’ Wethouder Reinier van Dantzig stak de samenwerking een hart onder de riem: ‘Als er bestuurlijke keuzes gemaakt moeten worden, staat mijn deur open.’

Lees hieronder het verslag, of bekijk direct de aftermovie >

Het besef dat de ondergrond in de toekomst veel vaker de bovengrond gaat bepalen, is in relatief korte tijd gegroeid, weet dagvoorzitter Maarten Claassen. ‘Dat blijkt ook uit de volle zaal, en de vele organisaties die vanmiddag zijn vertegenwoordigd.’ Nog maar een paar jaar geleden betrokken velen de ondergrond liever niet bij stadsontwikkeling, want: ‘dan wordt het te moeilijk’. Saskia: ‘Samenwerkingsvraagstukken triggeren mij. Ik ben een doener en maak complexe zaken graag behapbaar. De werkgroep Ondergrond is erin geslaagd om in de afgelopen vijf jaar een mooie basis te leggen. De samenwerking rondom de N200 laat zien dat integraal samenwerken kán. Nu we doorzettingskracht hebben, kunnen we echt meters maken. Ik verwacht dat we zo’n 2 jaar nodig hebben voor het opbouwen van regie.’

3D-denken en doen

De werkgroep Ondergrond presenteerde diverse perspectieven op de ondergrond, met elk zijn eigen uitdagingen: energietransitie, bodembiodiversiteit, datadossier ondergrond, klimaatadaptatie, ruimtelijke inpassing van kabels en leidingen en juridisch instrumentarium. ‘Deze carrousel maakt heel duidelijk dat partijen een stukje eigen belang moeten opgeven om te gaan samenwerken; want niet alle ambities passen in de ondergrond”, aldus Lidwien Besselink van de werkgroep Ondergrond. ‘Het is belangrijk dat we allemaal 3D gaan denken en doen’. Matthijs Opheikens blikte als voorzitter van de Stuurgroep Ondergrond terug op de worsteling met het organisatievraagstuk. ’Houd vast aan concrete stappen’, adviseerde hij aanwezigen, ‘en gebruik Saskia en haar organisatie als je vastloopt.’

Door de modder waden

Maarten van Poelgeest, programmadirecteur netcongestie in Amsterdam, ging in op de parallellen tussen zijn opdracht en die van Saskia de Haas. ’Het is belangrijk om niet weg te kijken, maar het moeilijke onder ogen te zien – door de modder te waden – om al improviserend zaken op te lossen. Maarten: ‘We moeten de bureaucratie opvoeden met casuïstiek: leren door te doen’. Rob Vaes (hoofd beleid & assets Waternet) en Paul van Engelen, (regiomanager Liander in Amsterdam) gingen in op de grote uitdagingen waar hun organisaties voor staan. Zo zou de capaciteit van de netwerken van Liander in Amsterdam in 10 jaar moeten verdubbelen om aan de groeiende vraag te voldoen, en bereikt de verouderde riolering van Waternet in Amsterdam binnenkort een kritische grens. Rob: ‘Systeemfalen ligt op de loer als we niet snel scherpere keuzes maken.’ Paul: ‘Wij maken de impact van keuzes helder, maar maken niet zelf deze keuzes.’ Beiden zijn daarom blij met de komst van de regisseur. Saskia: ’Het gaat erom ieders belangen open op tafel te krijgen. Als we er niet uitkomen, is het zaak alternatieven te verkennen of zo nodig bestuurlijke keuzes te maken. Daarom ben ik blij dat onze wethouder ruimtelijke ordening de boven- en ondergrond in samenhang bekijkt, en instapt op deze samenwerking.’

Stadsdichter Marjolein van Heemstra nam het publiek mee op reis naar de ondergrond én de maan

Volle breedte

Op de vraag wat Saskia als eerste gaat doen, was het antwoord: ‘Eerst een plan maken met het team in opbouw, doelen concreet maken en kennis delen in het netwerk. We hoeven immers niet steeds zelf het wiel uit te vinden, maar kunnen van andere gemeenten leren. We zullen iedereen die aan de ondergrond werkt, hard nodig hebben. Vaak gaat het in de ondergrond over de hardware, maar vanmiddag hebben we de volle breedte gepakt, een prachtige start!

Meer weten over de ondergrond? Bekijk de wegwijzer
Heb je vragen over de ondergrond? Stuur een mail naar: ondergrond@amsterdam.nl

Bekijk hier de aftermovie van Regie op de ondergrond, van 4 oktober in de Meervaart: