‘Stellen we de juiste vraag in onze samenwerking?’

Michael Preng, assetbeheerder ondergrondse infra drinkwater- en afvalwaterleidingen bij Waternet, liep de afgelopen jaren regelmatig aan tegen de vraag: ‘hoe kunnen we het anders doen in de ondergrond, zodat het allemaal gaat passen?’ De leergang systeeminnovatie ‘Nieuw werken op Amsterdams peil’ biedt kans om visie en vaardigheden aan te scherpen.

Wat brengt jou bij de leergang?

Ik werk zo’n negen jaar bij Waternet, en ben in mijn werk betrokken bij de problematiek en cases in noord, centrum en Westpoort/Havenstad. Hoge ambities voor nieuwe wijken maken dat de ondergrond de komende tijd nóg voller wordt. Denk bijvoorbeeld aan het toevoegen van ondergrondse afvalsystemen en thermische energie. We moeten nu dus echt gaan omdenken en synergie vinden in onze samenwerking. Die urgentie brengt me bij de leergang.  

Is er vruchtbare grond voor samenwerking?  

Zeker! De energie in de groep is positief, iedereen wil graag bijdragen. We werken binnen de leergang aan de drie cases van Koppelkansen. Samen met medewerkers vanuit Liander, asset Groen, asset Water en een landschapsarchitect werk ik aan de case Havenstad. Ik hoop dat we onze samenwerking in Havenstad op deze manier ook verder kunnen brengen. 

Wat leer je? 

Toen ik aan de leergang begon, dacht ik dat we IOOR zouden gaan uitwerken en toetsen. Maar ik merk dat de focus tot nu toe niet zozeer op de inhoud ligt, maar veel meer op het samenwerkingsproces. Ik merk hoe belangrijk het is om gezamenlijk commitment te krijgen; overeenstemming over het probleem, elkaars belangen begrijpen en met elkaar dezelfde taal spreken. 

Hoe speelt de leergang hierop in?

In de laatste sessie hebben we gewerkt aan een onderzoekende houding. Onderzoek wat hier nu écht het probleem is. Stel vragen waar je het antwoord niet op weet. Toets het probleem, onderzoek aannames om zo het probleem te verhelderen. Denk vooral niet meteen in oplossingen, zoals we vaak doen. Met dit voor ogen namen we met de groep een probleemdefinitie onder de loep, en dat gaf ons stap voor stap inzicht in ‘de vraag achter de vraag’. De uiteindelijke probleemstelling werd er een stuk scherper van. Het loont dus om hier ruime aandacht aan te besteden in samenwerking. 

Hoe kun je dit aanwenden in je dagelijkse werk?

Naast voortgang in de concrete case Havenstad, kunnen deze inzichten ook helpen om het proces van systeemverandering te agenderen in mijn organisatie. Er zijn weliswaar landelijke initiatieven om onderzoek te doen naar alternatieve legmethodes van kabels en leidingen in de ondergrond (bijv. het bundelen van kabels en leidingen), maar de uitvoering ervan op grote schaal is nog niet aan de orde. Dergelijke assets gaan wel voor 60 tot 100 jaar de grond in, dus de risico’s met betrekking tot het beheer en onderhoud moeten goed in kaart worden gebracht. Een dergelijke transitie is lastig, maar je kunt wel tot pilots besluiten, de meerkosten inschatten, en een back-up plan achter de hand hebben, voor het geval het systeem onvoldoende blijkt te werken. De procesaanpak die hierbij nodig is, mag van mij hoger op de agenda komen.