Integrale gebiedsontwikkeling
Hoe ontwerp en ontwikkel je de openbare ruimte integraal?
Wanneer nieuwe inrichtingsplannen van de openbare ruimte moeten worden gemaakt is het traditionele ‘van bovengronds naar ondergronds’-denken inmiddels passé. Één van opbrengsten van systeemverandering is, dat we de waarde van integraal ontwerpen zijn gaan verstaan: publieke en private partijen gaan in een vroeg stadium van een project om de tafel zitten om ondergronds ruimte te reserveren voor de realisatie van meervoudige waarde; voor een gezond leefmilieu, voor nieuwe energiesystemen, het beantwoorden van de hitte- en neerslagproblematiek, de gewenste circulariteit en voor een natuurinclusief ontwerp.
In Koppelkansen is dat ontwerp onderdeel van een Integraal GebiedsPlan (IGP). Bij het maken van het IGP wordt gebruikgemaakt van de methode Integraal Ontwerpen Openbare Ruimte (IOOR), die werd ontwikkeld binnen de Gemeente Amsterdam.
Voor de toepassing van een Integraal GebiedsPlan (IGP) worden idealiter alle opgaven en budgetten van de deelnemende partijen als het ware op één hoop gegooid en van daaruit wordt een integraal plan gemaakt. Vanaf het begin wordt er gezocht naar, en gestuurd en getoetst op de meervoudige waarde uit de te realiseren oplossingen. Zo blijft er in het gehele proces een driver die nieuwe synergieën en integratiemogelijkheden blootlegt.
Leringen uit de praktijk
Koppelkansen past in al haar praktijkcases de IOOR-methodiek toe voor de ontwikkeling van integrale gebiedsplannen. Uit deze rijke ervaringsgrond delen we hier twee belangrijke leerpunten en een ondersteunend instrument, zodat projecten en partijen die zich met een IGP bezig houden sterker in hun proces kunnen staan.
Behoud focus op synergie en integraliteit
In een gebied waar een IGP wordt toegepast is per definitie sprake van grote complexiteit en zal het al zeer uitdagend zijn om de minimaal wettelijke vereisten te behalen. Leg de focus in samenwerking daarom op integraliteit en synergie, en geef zo min mogelijk plaats aan het concurreren op thema’s en het ‘gevecht om de ruimte’. Meervoudige waarde creatie komt pas echt goed tot zijn recht wanneer het partijen lukt om in het samenwerkingsproces, behalve aan de inhoud, actief aandacht te houden bij de wijze van samenwerking. Vooral in dat gebiedskader liggen de potentiele synergiën besloten en ontstaat een sterkere integratie van oplossingen.
De juiste afwegingen maken en timing
Het IGP-proces kent vele afwegingsmomenten. In de verschillende casusgebieden is inmiddels al veel ervaring opgedaan met het maken van deze gezamenlijke afwegingen en keuzes. De tijd-, geld- en waardewinst blijkt aanzienlijk, wanneer afwegingen zorgvuldig, maar ook op het juiste moment in het proces worden gemaakt.
Instrument: Afwegingskader voor IGP
Om de praktijk te helpen heeft Koppelkansen dit dilemma beantwoord met de ontwikkeling van een Afwegingskader voor IGP. Het concept wordt de komende tijd beschikbaar gesteld. Graag komen we in contact met partijen die met de toepassing aan de slag willen en het ons met hun feedback willen helpen om het afwegingskader tot een nog bruikbaarder instrument te maken.
Cases gezocht
Heb je een praktijkcase en wil je bijdragen aan de doorontwikkeling van het Afwegingskader IGP?
Mail ons, we komen graag met je in contact!
De IGP-experts in ons netwerk
Lidwien Besselink
Rutger Tiggeler
Lotte Bruinsel
Rob Ververs
Maarten Claassen
Sluit je aan bij het netwerk!
We nodigen je uit om met ons mee te werken aan een toekomstbestendige stad. Sluit je aan bij dit netwerk: draag actief bij, of verrijk je kennis en ontvang regelmatig updates en uitnodigingen voor events.
Praktijkverhalen over
Integrale Gebiedsontwikkeling
Veel koppelen, en gewoon beginnen
Maaike Nicolai-Geerling is in het voorjaar gestart als manager Verbonden Buurtaanpak in Noord, Nieuw-West en Zuid. Vanuit het programma Amsterdam maakt Ruimte benadert ze ruimtegebruik…
Lees verderEvent terugblik: Anders (samen)werken aan transities
“Hier kun je niet tegen zijn!” – zo besluit een bezoeker in de zaal de bijeenkomst in Pakhuis De Zwijger op 10 juni 2024. De…
Lees verderKrakende vitale systemen: dit gáát je beïnvloeden
Marije ten Kate, hoofdplanoloog van de stad Rotterdam, vertelde op 10 juni 2024 in Pakhuis de Zwijger hoe Rotterdam het hoofd biedt aan krakende vitale…
Lees verderIGP Leergang systeeminnovatie van start
In april 2023 is de tweede editie van de leergang systeeminnovatie gestart. Het is een ‘on the job’ leertraject dat aansluit bij het Integraal Gebiedsplan…
Lees verderKoppelkansen ontwikkelt afwegingskader voor IGP
Stakeholders die samenwerken aan een Integraal Gebiedsplan, lopen in elk traject aan tegen de vragen: welke opgaves nemen we (niet) mee? Welke scenario’s en/of straatprofielen…
Lees verderUpdate IGP-casusgebieden ‘Door anders in te richten, ontstaat meer ruimte’
Binnen Koppelkansen proberen samenwerkende partners slimme, integrale oplossingen te ontwerpen die bijdragen aan meerdere opgaven en ambities tegelijk in het beheer en de ontwikkeling van…
Lees verder‘Samen puzzelen is een kwestie van geven en nemen’
Stadsontwikkeling doen we in gezamenlijkheid. Dat besef is goed geland binnen de samenwerkende partners binnen Koppelkansen, ziet Marten Klein, directie Ingenieursbureau gemeente Amsterdam. De uitdaging…
Lees verderHoe trigger je transitiestappen?
Koppelkansen heeft zich onlangs in Kraak-de-vraag-sessies (17 maart 2022) gebogen over ‘systeeminnovatieve stapjes’ die op korte termijn kunnen aanzetten tot verdergaande structuuraanpassingen op langere termijn.…
Lees verderTerugblik: Koppelkansen Actueel op 17 maart
Op 17 maart is een flinke groep – vanuit diverse achtergronden – online en fysiek bijgepraat op de Koppelkansen-aanpak door Waternet-directeur Saskia de Haas, coördinator Citydeal Openbare Ruimte…
Lees verder